วันพฤหัสบดีที่ 23 มิถุนายน พ.ศ. 2559

วัตถุประสงค์ของมหาวิทยาลัย

วัตถุประสงค์ของมหาวิทยาลัยใดๆ จะมีการระบุไว้ในพระราชบัญญัติแห่งมหาวิทยาลัยนั้นๆครับ
ยกตัวอย่างเช่น มาตรา 6 แห่งพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ พ.ศ.2558 บัญญัติวัตถุประสงค์ของมหาวิทยาลัยไว้ 6 ประการดังนี้ ครับ

ให้มหาวิทยาลัยเป็นสถาบันทางวิชาการที่ให้ความรู้และความชํานาญในการปฏิบัติ ที่เกี่ยวข้องกับวิชาชีพและวิชาชีพชั้นสูง มีวัตถุประสงค์

1) เพื่อให้การศึกษาและส่งเสริมงานวิจัยเพื่อสร้าง และพัฒนาองค์ความรู้และเทคโนโลยี (Providing education and promote research activities to build and develop knowledge and technology) 

 2)ให้บริการทางวิชาการแก่ท้องถิ่นและสังคม (Providing technical services to local community and society as a whole)

 3) ให้โอกาสทางการศึกษา แก่ประชาชน (Providing the general public with educational opportunities)

4) ทะนุบํารุงศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม และการกีฬา (Restoring and supporting religions, arts, cultures  and sports)

5) สนับสนุนกิจกรรมของรัฐและท้องถิ่น และ (Promoting state activities and local government operations)

6) มีส่วนร่วมในการพัฒนาชุมชนและอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม (Taking active part in community development and environmental conservation)

ท่านที่สนใจรายละเอียดของพระราชบัญญัติโปรดติดตามลิงค์ต่อไปนี้ครับ



อำนาจหน้าที่ของสภามหาวิทยาลัย

อำนาจหน้าที่ของสภามหาวิทยาลัยนั้นมีมากถึง 19 ข้อครับ
เท่าที่ผมทำการศึกษากฏหมายดูพบว่า มาตรา ๑๙ ของพระราชบัญัติมหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ พ.ศ. 2558 บัญญัติว่า
"สภามหาวิทยาลัยมีอํานาจหน้าที่ควบคุมดูแลกิจการทั่วไปของมหาวิทยาลัย 
อํานาจหน้าที่เช่นว่านี้ให้รวมถึง 
() วางนโยบายและแนวทางในการพัฒนามหาวิทยาลัยเพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ของมหาวิทยาลัย
() ออกระเบียบ ข้อบังคับ และประกาศมหาวิทยาลัย เพื่อประโยชน์ในการปฏิบัติงานของ มหาวิทยาลัย และอาจมอบหมายให้ส่วนราชการใดในมหาวิทยาลัยเป็นผู้ออกระเบียบ ข้อบังคับ และประกาศ สําหรับส่วนราชการนั้นได้
ฯลฯ
(๑๘) พิจารณาและให้ความเห็นชอบในเรื่องที่เกี่ยวกับกิจการของมหาวิทยาลัยตามที่อธิการบดีเสนอ และอาจ มอบหมายให้อธิการบดีปฏิบัติการอย่างหนึ่งอย่างใดอันอยู่ในอํานาจหน้าที่ของสภามหาวิทยาลัยได้
(๑๙) ปฏิบัติหน้าที่อื่นเกี่ยวกับกิจการของมหาวิทยาลัยที่มิได้ระบุให้เป็นหน้าที่ของผู้ใดโดยเฉพาะ "

จากอำนาจหน้าที่ทั้ง 19 ข้อนี้ กล่าวได้ว่าสภามหาวิทยาลัยมีอำนาจหน้าที่ (Authority or duty and responsibility ) ควบคุมดูแล (control and supervise) กิจการทั่วไปของมหาวิทยาลัย ซึ่งผมขอจำแนกอำนาจหน้าที่ตามหลักการบริหารแบบง่ายๆตามตัวอักษรย่อ PA-POSDCORB ดังต่อไปนี้นะครับท่าน

1) อำนาจหน้าที่ในการกำหนดนโยบายและแนวทางในการพัฒนา (policy formulation and development planning) อำนาจหน้าที่ข้อนี้เป็นเรื่อง Policy and development planning เพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ของมหาวิทยาลัย (ตามมาตรา 6)

2) การออกระเบียบ ข้อบังคับ และประกาศ (directing)ของมหาวิทยาลัย เพื่อให้การบริหารจัดการเป็นไปด้วยความเรียบร้อย ราบรื่น รวมทั้งอาจมอบอำนาจให้ส่วนราชการใดเป็นผู้ออกระเบียบ ข้อบังคับหรือประกาศนั้นก็ได้ อำนาจหน้าที่ข้อนี้เป็นการขับเคลื่อนนโยบายคือหาทางให้การปฏิบัติตามนโยบายเป็นไปได้อย่างราบรื่นนั่นเอง (Policy Implementation)

3) การจัดองค์กร (organization)ของมหาวิทยาลัย กล่าวคือจะจัดองค์กรใหม่อย่างไรหรือไม่ หรือที่เป็นอยู่ในปัจจุบันเหมาะสมแก่ภารกิจแล้ว

4) การพิจารณาให้ความเห็นชอบหลักสูตร (curriculum design and approval taking into consideration standards set up by the Council for Higher Education-directing) ในทางวิชาการเราพบว่าคณะต่างๆของแต่ละมหาวิทยาลัยมีสาขาวิชาหลายสาขา แต่ละสาขาต่างก็มีหลักสูตร และแต่ละหลักสูตรมีเนื้อหา สาระอย่างไร มีความเหมาะสมกับสถานการณ์ทางเศรษฐกิจ สังคมการเมืองในปัจจุบันหรือไม่อย่างไร สิ่งเหล่านี้สภามหาวิทยาลัยมีอำนาจหน้าที่ในการพิจารณาให้ความเห็นชอบ

5) พิจารณาอนุมัติการรับหน่วยงานการศึกษาอื่นเข้ามารวมกับมหาวิทยาลัยของตน (Power to approve the merging of other institutions with Kalasin University-coordinating and directing)

6) การอนุมัติการทำวิจัยหรือร่วมปฏิบัติการทางวิชาการใดๆกับมหาวิทยาลัยอื่น รวมทั้งการยกเลิกการร่วมปฏิบัติงานดังกล่าวด้วย (Approval of coordinated projects with other institutions-coordinating and directing)

7) อนุมัติปริญญาระดับต่างๆ(Approval of various categories of diploma and certificates-directing)

8)พิจารณาดำเนินการเพื่อทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯแต่งตั้งและพิจารณาถอดถอนนายกสภามหาวิทยาลัย กรรมการสภามหาวิทยาลัยผู้ทรงคุณวุฒิ อธิการบดี ศาสตราจารย์และศาสตราจารย์พิเศษ (Staffing)

9) แต่งตั้งและถอดถอนรองศาสตราจารย์ รองศาสตราจารย์พิเศษ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ และผู้ช่วยศาสตราจารย์พิเศษ(Staffing)

10) แต่งตั้งและถอดถอนรองอธิการคณบดีผู้อำนวยการและหัวหน้าส่วนราชการ(Staffing)

11) การกำกับมาตรฐานการศึกษาและประกันคุณภาพการศึกษาภายในมหาวิทยาลัย (Controlling of educational standard and quality assurance - controlling and reporting)

12) ติดตามและประเมินผลการปฏิบัติงานของมหาวิทยาลัยและอธิการบดี (Follow up and evaluate University and Rector performance-controlling and reporting)

13) การออกระเบียบเกี่ยวกับการบริหารการคลัง การจัดหารายได้และ (Issuing of financial, administrative rules and regulations, the obtaining of income and amenities from University property-budgeting)

14) การออกข้อบังคับและระเบียบเพื่อระดมทุนและทรัพยากร (Issuing of standards and regulations concerning fund raising and resources utilization including the setting up and the management of such funds for the development of community education-directing)

15) การอนุมัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณจากรายได้ของมหาวิทยาลัย (Approval of expenditures from the university incomes in the annual budget).

16) พิจารณาดําเนินการเกี่ยวกับการบริหารงานบุคคลของมหาวิทยาลัยตามกฎหมาย
ว่าด้วยระเบียบข้าราชการพลเรือนในสถาบันอุดมศึกษาและตามที่คณะกรรมการข้าราชการพลเรือน ในสถาบันอุดมศึกษามอบหมาย (Take actions on personnel administration of the school staffers according to the authorities that the council for higher education assigns to the University council-staffing)

17) แต่งตั้งคณะกรรมการ คณะอนุกรรมการ หรือบุคคลเพื่อพิจารณาและเสนอความเห็น ในเรื่องหนึ่งเรื่องใด หรือมอบหมายให้ปฏิบัติการอย่างหน่ึงอย่างใดอันอยู่ในอํานาจหน้าที่ของสภามหาวิทยาลัย (Appointments of a committee,sub-committee or a person to carry out a study and propose viewpoints on a particular issue or a sign such the body with a task pertaining to the council to complete in the name of the board -directing)

18) พิจารณาและให้ความเห็นชอบในเรื่องที่เกี่ยวกับกิจการของมหาวิทยาลัยตามที่อธิการบดีเสนอ และอาจมอบหมายให้อธิการบดีปฏิบัติการอย่างหนึ่งอย่างใดอันอยู่ในอํานาจหน้าที่ของสภามหาวิทยาลัยได้ (To review and give recommendations on university activities proposed by the Rector and delegate authority to the Rector to carry out a particular activity under the duty and responsibility of the council -directing)

19) หน้าที่อื่นเกี่ยวกับกิจการของมหาวิทยาลัยที่มิได้ระบุให้เป็นหน้าที่ของผู้ใดโดยเฉพาะ "
 (Other duties related to university affairs which do not belong to a certain body-miscellaneous).
จากการจัดกลุ่มอำนาจหน้าที่ของสภามหาวิทยาลัยฯตามหลักการบริหารแบบกว้างๆเช่นนี้
ก็จะทำให้เรามองเห็นว่าสภามีหน้าที่บริหารด้านใดบ้าง
ส่วนการใช้เทคนิคการบริหารให้มีประสิทธิภาพและบรรลุวัตถุประสงค์ของมหาวิทยาลัยก็เป็นเรื่องที่ผู้บริหารจะต้องดำเนินการตามหลักการบริหารและเทคนิครวมทั้งเครื่องมือการบริหาร(tools)สมัยใหม่ต่อไปครับ